Wat is IPv6 en is het beter dan IPv4?
In 2011 werd het laatst beschikbare IPv4-adres uitgegeven. Sinds die tijd moeten we het doen met dynamische IP-adressen, maar er is dus ook een andere oplossing bedacht. IPv6 biedt een bijna oneindig aantal mogelijke IP-adressen en heeft daarmee de toekomst. Al gaat de transitieperiode nog wel even duren. Maar wat is IPv6 precies? En is het beter dan IPv4? In dit artikel vind je alle verschillen, overeenkomsten, voordelen en nadelen van IPv6 en IPv4.
Inhoudsopgave
Het Internet Protocol (IP)
Het Internet Protocol is een netwerkprotocol waarmee wordt gezorgd dat computers en andere apparaten binnen een netwerk met elkaar kunnen communiceren. Een protocol zelf bestaat uit een bepaald aantal stappen dat wordt genomen voor een bepaalde taak wordt uitgevoerd. In dit geval is het doel om een internetverbinding te maken tussen twee of meerdere apparaten. Dat kan alleen als beide apparaten weten met wie ze communiceren.
Om die reden heeft elk apparaat bijvoorbeeld een MAC-adres, de officiële naam van het apparaat binnen je eigen netwerk. Maar ook een IP-adres. Een soort wereldwijd telefoonnummer, maar dan voor het internet. Via dit adres kunnen apparaten elkaar vinden over een netwerk en informatie met elkaar kunnen uitwisselen.
Er bestaan twee versies van dit internet protocol: IPv4 en de opvolger IPv6.
Wat is IPv4?
IPv4 staat voor Internet Protocol versie 4, de versie van het protocol dat op dit moment nog het meest wordt gebruikt. IPv4 gebruiken we al sinds het moment dat het internet in onze levens kwam. Zo’n IPv4-adres bestaat uit vier getallen tussen 0 en 255, gescheiden door punten. Bijvoorbeeld 143.244.41.76, een IP-adres dat op het moment van schrijven is gekoppeld aan een datacentrum in Amsterdam.
Elk apparaat dat met het internet is verbonden, heeft een IPv4-adres. Via dat adres kan bijvoorbeeld de locatie van het apparaat in kwestie worden bekeken. Andere apparaten gebruiken dat IP-adres om met het apparaat in kwestie te communiceren.
Maar er is dus een probleem. Omdat IPv4 uit 32 bits bestaat, is het aantal mogelijke opties 2 tot de 32e macht, oftewel iets meer dan 4 miljard adressen – 255 tot de vierde macht. Dat is dus minder dan er mensen op de wereld zijn.
In eerste instantie waren IP-adressen statisch en werden ze toegekend aan de netwerkkaart van het apparaat. Maar nu we zoveel apparaten hebben die met het internet verbonden zijn, is dat geen optie meer. Er zijn simpelweg te weinig IP-adressen beschikbaar om alle apparaten een uniek adres te geven. Daarom worden tegenwoordig vaak dynamische IP-adressen gebruikt, die om de zoveel tijd veranderen.
Door dat roulatiesysteem kunnen we op dit moment nog vooruit met IPv4, maar het einde komt langzaam in zicht. En dus moet er een opvolger komen.
Wat is IPv6?
Die opvolger bestaat al, in de vorm van IPv6. Overigens heeft IPv5 heeft ook bestaan, maar die is inmiddels alweer aan de kant geschoven. In tegenstelling tot de 32 bits van IPv4 beschikt IPv6 over 128 bits. Dat klinkt als een relatief kleine verbetering, maar door de exponentiele groei is het aantal mogelijke IP-adressen bij IPv6 schier oneindig.
Voor iedere persoon op aarde zijn 50 quadriljard IPv6-adressen beschikbaar; een quadriljard is een 1 met zevenentwintig nullen. Daar kunnen we voorlopig dus wel even mee vooruit.
IPv6-adressen worden geschreven in het hexadecimale talstelsel, in acht sets van maximaal vier cijfers of letters, gescheiden door dubbele punten, bijvoorbeeld 2001:1c00:324:6810:8434:148a:74a:7344. Elk teken in het adres kan het cijfer 0-9 of de letters a, d, c, d, e of f hebben. Zo krijg je 16 tot de 32e macht mogelijkheden, of grofweg een drie met achtendertig nullen.
Globaal gezien zijn er drie soorten IPv6-verbindingen:
- Unicast-verbindingen zorgen voor een rechtstreekse verbinding tussen twee apparaten, vergelijkbaar met een telefoongesprek tussen jou en een vriend.
- Multicast-verbindingen sturen data naar een groep vooraf geselecteerde apparaten, vergelijkbaar met een conference call waarbij jij een presentatie geeft.
- Anycast-verbindingen kiezen automatisch de slimste en snelste manier om data te verzenden en ontvangen door gebruik te maken door de dichtstbijzijnde server.
Hoe kun je IPv6 aanzetten?
De meeste apparaten hebben standaard IPv4 ingeschakeld en IPv6 uitgeschakeld. Sowieso ondersteunen lang niet alle apparaten IPv6. Op modernere computers kun je het vaak wel inschakelen, al moet je daar wel even voor in de instellingen duiken. Zorg eerst dat IPv6 in de instellingen van je router aanstaat. Of dat kan en hoe je dat doet, lees je in de handleiding van je router.
IPv6 inschakelen in Windows
- In Windows ga je via Instellingen naar Netwerk en internet, gevolgd door Status
- Klik op Adapteropties wijzigen.
- Rechtsklik op de actieve internetverbinding en selecteer Eigenschappen.
- Scrol in de lijst naar beneden en zet het vinkje onder Internet Protocol versie 6 (TCP/IPv6) aan.
Als je die optie niet ziet, ondersteunt ofwel je apparaat, ofwel je router geen IPv6.
IPv6 inschakelen op Mac
Op Macs werkt het als volgt:
- ga naar het Apple-icoontje en via Systeemvoorkeuren naar Netwerk.
- Selecteer je huidige internetverbinding en klik op TCP/IP.
- Zet de dropdown op Automatisch als hij dat niet al staat. Je kunt ook handmatig een IPv6-adres invoeren.
Waarom IPv6 gebruiken?
Er zijn een aantal redenen waarom je IPv6 zou willen gebruiken. Later gaan we dieper op de voordelen in, maar globaal gezien presteert IPv6 beter dan IPv4. Je internetverbinding wordt er iets sneller door, al is dat bij gewoon gebruik nauwelijks te merken. IPv6 kan bovendien beter worden beveiligd dan IPv4. Ook zijn er een paar versimpelingen zodat je geen DHCP meer nodig hebt, en geen NAT meer gebruikt – ook hierop komen we later terug.
Op dit moment is IPv4 nog steeds de standaard. Zoek je je IP-adres op op internet, dan is de kans groot dat er alleen een IPv4-adres wordt gegeven. Moderne routers ondersteunen IPv6 al, en steeds meer computers hebben de mogelijkheid om handmatig IPv6 aan te zetten. Voor gamers kan dat bijvoorbeeld al een goede optie zijn: de verbinding is net iets sneller dan bij IPv4, wat tijdens een online shooter voordeel kan opleveren.
Ook wordt iets minder bandbreedte gebruikt, handig voor als je een vaste datalimiet hebt.
Voordelen/nadelen van IPv6
IPv6 heeft een aantal voordelen ten opzichte van IPv4, al zijn er – voorlopig – ook nog wat nadelen:
Voordelen IPv6
- Bijna oneindig veel IP-adressen mogelijk
- Geen NAT meer nodig
- Geen DHCP meer nodig
- Iets sneller
- Automatische beveiliging via encryptie en authenticatie op netwerkniveau
Nadelen IPv6
- Nog niet breed ondersteund
- Omzetten van IPv6 naar IPv4 is lastig wegens gebrek aan IPv4-adressen
- Grotere kans op IP-lek bij gebruik VPN
IPv4 vs. IPv6: de verschillen
Het grote verschil tussen IPv4 en IPv6 is dus het aantal mogelijke IP-adressen dat kan worden gegenereerd. Bij IPv4 is dat gelimiteerd tot iets meer dan vier miljard, terwijl het bij IPv6 vrijwel oneindig is. Daarnaast spelen de volgende factoren ook nog een rol:
NAT: delen van IP-adressen
IPv4 maakt gebruik van NAT, oftewel Network Address Translation. Het wordt ook wel PAT (Port Address Translation), IP masquerading of network masquerading genoemd. NAT is een techniek die ervoor zorgt dat je met meerdere van je apparaten met hetzelfde IP-adres verbinding kunt maken met het internet.
Zoek maar eens je ip-adres op op internet, zowel op je computer als op je telefoon: grote kans dat hetzelfde IPv4-adres wordt gebruikt, als je op beide apparaten een wifi-verbinding hebt. De link wordt namelijk al in de router gemaakt. Zet je wifi uit op je telefoon, en surf je via 5G, dan heb je opeens een ander IP-adres.
NAT zorgt ervoor dat er minder IPv4-adressen nodig zijn, wat geen overbodige luxe is door de schaarste ervan. Omdat die schaarste met IPv6 niet meer bestaat, is NAT overbodig geworden. Het nadeel van NAT is dat data extra moet worden doorgestuurd, wat een vertraging oplevert. Zonder NAT heb je dus een iets snellere internetverbinding.
Daarbij is het zo dat NAT problemen oplevert als twee computers met elkaar willen verbinden, zoals bij een peer-to-peer-netwerk. Zonder tussenoplossingen zoals port forwarding is dat onmogelijk. Plus: iedere oplossing vertraagt de verbinding opnieuw.
DHCP: wisselen van IP-adressen
Een andere techniek die IPv4 gebruikt is DHCP, een protocol waarmee dynamische IP-adressen worden toegewezen. Dat protocol is nodig omdat er inmiddels meer apparaten bestaan die met internet kunnen verbinden dan dat er IPv4-adressen zijn. Met dynamische IP-adressen rouleert het ‘telefoonnummer’ van je apparaat, waardoor er minder van nodig zijn.
Net als NAT zorgt DHCP voor een vertraging, omdat iedere keer dat verbinding gemaakt wordt met internet een aanvraag voor een IP-adres aan de DHCP-server moet worden gedaan. Door het enorme aantal IPv6-adressen is DHCP overbodig geworden.
IPsec: veiligere IP-adressen
IPv6 is bovendien veiliger dan IPv4. Dat komt doordat een techniek met de naam IPsec wordt ondersteund. De afkorting staat voor Internet Protocol Security, oftewel de beveiliging van je IP-adres. IPsec was al optioneel bij IPv4, maar is standaard bij IPv6. Bovendien wordt IPsec bij IPv6 altijd ingezet op netwerkniveau.
IPsec werkt op twee manieren. Ten eerste worden de verstuurde gegevens versleuteld. De sleutel om de data weer vrij te geven is alleen bekend bij de verzender en ontvanger, waardoor verkeer in theorie wel kan worden onderschept, maar niet kan worden uitgelezen. Omdat dit op netwerkniveau gebeurt, hoeft er op apparaatniveau geen extra versleuteling meer plaats te vinden.
Daarnaast worden gegevens geauthentiseerd. Er wordt een soort elektronisch zegel op het verstuurde pakketje geplakt, waarmee de afzender en de inhoud gewaarborgd worden. Net als bij een verzegelde brief kan de inhoud niet worden bekeken zonder het zegel te verbreken, en kan ook niet zomaar worden gedaan alsof de afzender iemand anders is. Zo leg je met IPv6 een extra beveiligslaag over je data.
Doe zelf een IPv6 test
Als je wil, kun je je eigen IPv6-adres opzoeken. Daarvoor bestaan tegenwoordig veel websites, en het is voldoende om even ‘wat is mijn ip’ of ‘what is my ip’ te googelen. Enkele bekende websites zijn:
https://whatismyipaddress.com/nl/mijn-ip
Zie je hier alleen een adres staan dat bestaat uit een vier blokken met getallen, dan ben je alleen verbonden via een IPv4-adres. Als je (ook) een serie van acht getallen en letters ziet staan die zijn gescheiden door dubbele punten, dan heb je ook een IPv6-adres.
IPv6 en VPN
Zoals je kunt zien laat het IP-adres op een vrij precieze manier je locatie zien. Met een VPN kun je je IP-adres verbergen, naast andere digitale informatie zoals je surfgedrag. Je IP-adres verandert namelijk naar het IP-adres van de VPN-server waarmee je verbonden bent.
Ook IPv6-adressen zijn te maskeren met een VPN. Veel VPN’s gebruiken IPv4 als basis. Zelfs als je een IPv6-adres gebruikt, wordt het voorlopig door de meeste VPN’s omgezet in een IPv4-adres.
Daarom zie je een IPv4-adres staan op een van bovenstaande websites tijdens het gebruik van een VPN, ook als je IPv6 hebt ingeschakeld op je apparaat.
De meeste VPN’s maken namelijk nog geen gebruik van volledige IPv6-routing. Het IPv6-adres wordt simpelweg omgezet in een IPv4-adres, waarmee je je dan alsnog anoniem surfen kunt. De verwachting is dat de komende jaren steeds meer VPN’s gebruik gaan maken van IPv6, maar op dit moment is er nog slechts een handjevol VPN’s die aan deze wens voldoen.
Het probleem van het gebrek aan IPv6-ondersteuning is dat de kans op een IP-lek groter wordt. Je hebt namelijk twee IP-adressen – ook nog een gewoon IPv4-adres – en allebei moeten ze naar een nieuw IPv4-adres worden omgezet, wat extra risico’s met zich meebrengt. De kans dat dat gebeurt is niet bijzonder groot, maar dat de mogelijkheid bestaat is al een risico op zich.
VPN’s die IPv6 ondersteunen
Voorlopig zijn er nog geen handjevol VPN’s die IPv6 ondersteunen. Enkele VPN’s die wel volledige IPv6-ondersteuning bieden zijn:
- Perfect Privacy
- AzireVPN
- AirVPN
Niet de populairste VPN’s, dus. Bekendere VPN-diensten zoals NordVPN en Surfshark geven vaak aan wel bezig te zijn met IPv6-implementatie. Een kwestie van geduld dus voordat ook de beste VPN-diensten van het moment de ondersteuning ervoor inbouwen. Ons advies: kies niet je VPN-abonnement uit op basis van IPv6-ondersteuning alleen, maar kies een gerenommeerde en bewezen veilige VPN. Op den duur wordt IPv6 vanzelf breder ondersteund. Onze top 5:
 |  |  |  |  |
|
|---|---|---|---|---|---|
| Score | 9.75 | 9.31 | 8.63 | 8.81 | 8.68 |
| Prijs premiumversie | Vanaf €2.99 per maand | Vanaf €1.99 per maand | Vanaf €1.59 per maand | Vanaf €2.03 per maand | Vanaf $6.67 per maand |
| Korting | 63% | 84% | 85% | 82% | 35% |
| Website | Bezoek | Bezoek | Bezoek | Bezoek | Bezoek |
Conclusie
Sinds de eerste computers met het internet verbinding maakten, hebben we met z’n allen zonder veel problemen IPv4 als internetprotocol gebruikt. Maar omdat IPv4 een maximaal aantal van zo’n vier miljard verschillende IP-adressen biedt, zijn de mogelijkheden eindig. Dat kan deels worden opgelost met DHCP, waarmee dynamische IP-adressen kunnen worden aangevraagd, en NAT, waarbij meerdere apparaten hetzelfde IP-adres gebruiken.
De beste oplossing is echter IPv6, waarmee je een bijna oneindig aantal IP-adressen kunt genereren. IPv6 is relatief nieuw, en wordt nog niet door alle apparaten ondersteund. Als apparaten zoals je router en je pc het ondersteunen, dan kun je het wel al gewoon gebruiken. IPv6 is wat sneller dan IPv4 omdat er geen dynamisch IP-adres aangevraagd wordt, en omdat bepaalde routing en portforwarding ertussenuit wordt gehaald.
Ook is IPv6 veiliger dan IPv4 door de standaard ingebouwde encryptie en authenticatie, wat bij IPv4 niet lang niet altijd het geval is.
Het ligt in de lijn der verwachting dat de komende jaren steeds vaker op IPv6 gaat worden overgeschakeld. Dat geldt ook voor VPN’s. Uiteindelijk verdwijnt IPv4 helemaal, maar het zal nog een tijd duren voor dat daadwerkelijk het geval is.
Veelgestelde vragen
Voorlopig nog niet. Verreweg de meeste apparaten werken nog standaard met IPv4, en daar kunnen we nog eventjes mee vooruit door gebruik te maken van dynamische IP-adressen en NAT. Met alle slimme apparaten die we tegenwoordig gebruiken lopen we echter tegen de grens van het aantal beschikbare IPv4-adressen aan.
Als je router en computer het ondersteunen, kun je nu al handmatig switchen naar IPv6. In theorie levert dat een snelheidswinst op, al ga je daar in de praktijk weinig van merken. De extra beveiliging, IPsec, is wel een mogelijke reden om te switchen: IPv6 heeft standaard encryptie en authenticatie ingebouwd, waar dat bij IPv4-verbindingen lang niet altijd het geval is.
Voor de snelheidswinst hoef je het in de meeste gevallen dus niet te doen, maar er zijn nog steeds redenen om IPv6 wel aan te zetten. Een daarvan is de extra beveiliging in de vorm van encryptie en authenticatie via IPsec, die standaard in IPv6 zit ingebouwd. Ook worden pakketjes op een vloeiendere manier doorgestuurd en heb je minder last van dataverlies of fouten in de communicatie tussen twee apparaten. Bovendien is het altijd een goed idee om klaar te zijn voor de toekomst. Want hoe je het ook wendt of keert, uiteindelijk gaan we allemaal over op IPv6.
Het grootste verschil tussen IPv4 en IPv6 voor jou als gebruiker is de extra beveiliging die je krijgt door de IPsec-techniek. Pakketjes worden op netwerkniveau beveiligd, zodat je dat niet zelf op apparaatniveau hoeft te doen. In algemene zin zit het grootste verschil ‘m in het aantal beschikbare IP-adressen: vier miljard voor IPv4, ten opzichte van een drie met achtendertig nullen voor IPv6.
In principe is IPv6 beter voor gamen dan IPv4. Vooral bij online shooters telt elke milliseconde, en IPv6 is door het schrappen van NAT en DHCP iets sneller. Hoeveel je daar in de praktijk van merkt, valt nog te bezien. Maar als het het verschil tussen winst en verlies oplevert, is dit het proberen waard.
De meeste VPN’s ondersteunen IPv6 nog niet volledig. In de praktijk betekent zet een VPN je IPv6-adres om naar het IPv4-adres van de VPN-server. Je surft dan nog steeds anoniem op internet. Er zijn al wel een paar VPN’s die IPv6 aanbieden, maar die raden we niet aan boven de beste VPN’s uit het vak. Op den duur krijgen die vanzelf ook IPv6-ondersteuning, want er wordt achter de schermen bij veel aanbieders wel degelijk aan gewerkt.
Nee, IPv6 is niet nodig voor een VPN. Sterker nog, het is soms zelfs af te raden. De meeste VPN’s zetten het IPv6-adres dat je gebruikt om in een IPv4-adres. Omdat de kans op het lekken van je IP-adres daarmee iets wordt vergroot, is het raadzaam IPv6 uit te schakelen tijdens het gebruik van een VPN. In de praktijk is de kans hierop gering, maar voorkomen is altijd beter dan genezen.
