Wat is het dark web en hoe krijg je toegang?

Het dark web of het darknet is het deel van het internet dat ‘gewone’ internetgebruikers niet zien. Eigenlijk is het internet zoals we het kennen maar een heel klein deel van het gehele internet. Zie het als een soort ijsberg die onder water staat. Het topje van de ijsberg is het internet dat voor iedereen toegankelijk is: het surface web. De reusachtige berg onder water, is het deep web. En het donkere deel daarvan is het dark web.

Kenmerkend aan het dark web is dat je geen gewone domeinen (zoals .nl of .com) gebruikt, maar .onion. Dat toont aan dat je verbindt met een speciaal netwerk, dat zonder bijpassende programma’s – waarvan de Tor Browser de bekendste – niet toegankelijk is.

Het is verstandig om je VPN in te schakelen voor je het dark web op gaat. Verderop leggen we uit waarom dat zo is.

De beste VPN’s voor het dark web:

• NordVPN – de beste all-round VPN met ingebouwde Tor-ondersteuning en talrijke extra beveiligingsfuncties
• Surfshark – de VPN met de beste prijs-kwaliteitverhouding die op al je apparaten te installeren is
• Atlas VPN – VPN met betrouwbare gratis versie en zeer schappelijke geprijsde premium-abonnementen

Wat is het verschil tussen het normale internet en het dark web?

Het normale internet is voor iedereen met een internetbrowser toegankelijk. Dit deel van het internet wordt geïndexeerd door zoekmachines, zodat je ze op Google kunt vinden. En internetdomeinen hebben vaak eenvoudig te onthouden namen, die eindigen op bijvoorbeeld .nl of .com.

De term dark web wordt vaak in verband gebracht met criminele activiteiten. Het staat bekend als een paradijs voor mensen die illegaal handelen in wapens, drugs en kinderporno. De werkelijkheid ligt wat genuanceerder.

Hoe is het dark web ontstaan?

Het dark web is ontstaan door innovatie in de Amerikaanse communicatietechnologie voor militairen. Het werd ontwikkeld door informaticus Roger Dingledine, in opdracht van de Amerikaanse marine. Ook de militaire onderzoeksdivisie Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) deed mee aan de ontwikkeling. Het hoofddoel was dan ook om de interne communicatie van de militairen te beveiligen.

Daarnaast hadden agenten van de CIA, de Amerikaanse landmacht, marine, luchtmacht en mariniers de behoefte om internationaal met elkaar te kunnen communiceren. Er was een compleet globaal netwerk aan Amerikaanse spionnen die informatie verzamelde. In de jaren ‘90 werd die informatie digitaal en werden radio’s en ouderwetse codes overbodig. Alle berichten konden via het internet verbonden worden.

Een probleem: alles publiek op internet zetten betekent dat iedereen het kan lezen. Daarom werd er gewerkt aan een netwerk dat privé was.

Je kunt je afvragen waarom de regering zo’n techniek uit handen zou geven. Daarom zijn er ook complotdenkers die menen dat het dark web nog altijd in handen van de overheid is, en zo een manier is voor criminelen om snel in de val te lopen.

Een van de verklaringen waarom het uit handen is gegeven, is omdat het niet helemaal waterdicht was. Iedere agent over de hele wereld moest altijd gebruik kunnen maken van het netwerk. Dat houdt in dat je een lek hebt voor infiltranten. Daarmee werd het systeem vanuit overheidsoogpunt vrij waardeloos.

Door het anonieme karakter van het dark web, gebeurde waarvan de militairen hoopten wat niet zou gebeuren: dat het een walhalla voor criminelen werd. In 2004 werden zogenaamde hidden services ontwikkeld voor het netwerk. Dat zijn websites op het dark web waar verschillende goederen worden aangeboden.

Kan het dark web afgesloten of verboden worden?

Je zou denken: ‘Project klaar, stekker eruit!’, om illegale activiteiten op het dark web te stoppen. Helaas voor tegenstanders van het dark web, werkt dat niet zo gemakkelijk. Het is zo gegroeid dat de overheid er geen grip meer op heeft. Want waar begin je met het offline halen van zo’n immens netwerk? En hoe maakt een overheid inbeslagname van servers juridisch waterdicht? Kortom, een hoop haken en ogen.

Daar komt bij dat de Amerikaanse regering er nog altijd baat heeft. Het wordt nog steeds gebruikt om inlichtingen uit te wisselen. Daarnaast is het een toonbeeld van democratie, omdat politieke activisten, klokkenluiders en journalisten hier schandalen aan het licht kunnen brengen en zonder problemen regimes kunnen bekritiseren.

Welke darknet-websites zijn er?

Op het darkweb zijn behoorlijk wat dark web websites te vinden die de wenkbrauwen doen fronsen. Veel van deze sites worden uit de lucht gehaald. Een van de bekendste websites die offline werd gehaald, is de zwarte markt Silk Road. Op deze marktplaats werden drugs en verdovende middelen verhandeld. Oprichter Ross Ulbricht werd daarvoor in 2013 opgepakt.

In juli 2017 heeft de FBI een gelijksoortige site genaamd Alphabay offline gehaald. Daarna werd het drugsnetwerk Hansa Market offline gehaald. 

Verschillende politie-eenheden wereldwijd werken samen om bijvoorbeeld illegale markten af te sluiten. Het is niet zo dat je op het darkweb ongelimiteerd verderf kunt zaaien. Ook hier zijn de politie en de overheid gewoon actief.

Toch zijn er ook genoeg websites op het dark web te vinden die helemaal geen kwaad in de zin hebben. Zo bestaat er een officiële versie van Facebook op het dark web. Zo kunnen mensen die in landen wonen waar Facebook verboden is, de dienst toch veilig en anoniem bezoeken.

ExpressVPN en Proton VPN hebben ook hun eigen webpagina’s op het dark web. Via deze route kun je de VPN’s downloaden zonder dat er te achterhalen is dat je dit hebt gedaan. Handig in landen waar VPN’s verboden zijn of het gebruik ervan aan banden wordt gelegd.

Ook noemenswaardig is dat nieuwssites vaak een kopie op het dark web hebben, waar ze voor iedereen toegankelijk zijn. Vooral in landen waar inwoners geen toegang hebben tot onafhankelijke nieuwsbronnen, is dit onmisbaar om op de hoogte te blijven. The Guardian, The New York Times en BBC News zijn enkele voorbeelden hiervan.

Veilige zoekmachines

De meestgebruikte zoekmachine op het darkweb is DuckDuckGo. Deze ken je misschien ook al van het surfen op het gewone web. Het voordeel van DuckDuckGo is dat het geen zoekgeschiedenis opslaat en geen gebruikersprofielen aanmaakt. Daardoor is je privacy hier een stuk meer gewaarborgd dan bijvoorbeeld bij Google.

Anders dan andere zoekmachines laat Duckduckgo ook websites zien die op .onion eindigen. Daarom is het een van de weinige zoekmachines die een deel van het darkweb zichtbaarder maken.

Op het dark web vind je Duckduckgo op het adres https://duckduckgogg42xjoc72x3sjasowoarfbgcmvfimaftt6twagswzczad.onion/. Andere zoekmachines die je op het dark web kunt vinden zijn o.a. Qwant, SearX en StartPage. 

De positieve kanten van het dark web

Het darkweb is dus zeker niet helemaal slecht. Het is zowel gevaarlijk als behulpzaam, juist vanwege die vrijheden die bijvoorbeeld politieke activisten en journalisten anders niet zouden hebben. Het verspreiden van gevoelige informatie is een groot goed. Dat beperken is eigenlijk een vorm van censuur.

Je vindt op het dark web daarom ook fora en platforms om met elkaar te kunnen communiceren. Zaken waarvan je niet wilt dat dat op het oppervlakkige internet terechtkomt, kunnen hier worden bespreken. Denk bijvoorbeeld aan activisten die het regime van China bekritiseren. Komt die kritiek op het gewone internet, dan kun je je wel voorstellen welke actie China zal ondernemen tegen deze personen.

Dark web voordelen

Samengevat:

• Op het dark web laat je minder sporen na vanwege de hoge mate van online anonimiteit
• Dankzij het dark web zijn websites ook toegankelijk in landen die strenge internetcensuur toepassen
• Je kunt er gevoelige informatie uitwisselen zonder dat deze ‘open en bloot’ op het openbare internet staat

Wie gebruiken het darknet?

Wie zijn de mensen die het darknet gebruiken? Zijn dat vooral klokkenluiders? Cybercriminelen? Of mensen die om hun privacy geven? Ruwweg zijn het de volgende groepen:

• Mensen die anoniem willen internetten, kunnen het darkweb gebruiken. Je kunt verschillende redenen hebben om je online identiteit geheim te houden. Daar hoef je zeker geen kwade bedoelingen bij te hebben. Misschien ben je het zat om telkens door dezelfde advertenties achtervolgd te worden, of wil je niet dat jouw gegevens door datahandelaren worden doorverkocht. 
• Inwoners van dictatoriale regimes kunnen vaak veel gangbare websites niet bezoeken, omdat die daar geblokkeerd zijn. Dankzij het dark web houden zij toegang tot de vrije informatievoorzieningen van het internet.
• Journalisten kunnen via het dark web contact leggen met anonieme bronnen en zichzelf beschermen wanneer ze gevoelige zaken aan het licht brengen.
• Klokkenluiders kunnen er hun verhaal delen zonder dat ze in problemen komen met bijvoorbeeld hun werkgever.
• Hidden services verbergen niet alleen de identiteit van de gebruiker, maar ook zichzelf. Dit betekent dat het IP-adres van de website niet kan worden geïdentificeerd. De locatie en de content van de site zijn verborgen. 
• (Cyber)criminelen. Ze kunnen onder de radar handelen in wapens, drugs en andere illegale waar. Politie en justitie krijgen echter steeds uitgebreidere middelen en tools ter beschikking om hidden services offline te halen en criminelen te vervolgen.
• Cryptohandelaren: Op het darkweb vinden ook betalingen plaats en crypto is dan ook een geliefd goed onder darkwebgebruikers. Hiermee kunnen ze anoniem goederen afrekenen.
• Oplichters vinden we trouwens ook genoeg op het darkweb: zo zijn er mensen die zelfs beweren te handelen in diamanten. Je krijgt niks opgestuurd, of krijgt neppe waar binnen. De eBays en de Marktplaatsen van het dark web zijn dus niet per definitie veilig. 

Is het dark web veilig?

Het dark web is een lastige omgeving. Hier kan heel veel misgaan, als je niet goed oplet. Het zit namelijk vol met oplichters, criminelen, mensen die je computer proberen te infecteren met schadelijke software en met phishing websites. Wanneer je geen verstand hebt van computers, het internet of niets weet van cybersecurity, kun je hier maar beter wegblijven. Op het dark web maken criminelen graag misbruik van de onwetendheid van een ander.

In die zin is het dark web dus niet veilig. Maar als we het hebben over anonimiteit, privacy en versleuteling is het juist veel veiliger dan het gewone internet. Het is hier namelijk lastiger om om sporen achter te laten.

Is toegang tot het dark web illegaal?

Met zoveel waarschuwingen en schimmige verhalen over het dark web, zou je bijna denken dat het al illegaal zou moeten zijn om er op te zitten. Toch is dat niet zo. Als je nieuwsgierig bent, mag je hier dus gewoon een kijkje nemen.

De overheid zal je niet meteen als crimineel bestempelen. Nieuwsgierige burgers zijn immers overal. Mag je op het dark web? Ja, dat mag gewoon.

Je mag volgens de wet compleet onvindbaar zijn voor de overheid. Er is geen wettelijke verplichting om voor politie en justitie vindbaar te zijn. Dat zou ook indruisen tegen alles wat met de privacywet te maken heeft.

Maar let op; op het dark web kun je zomaar onbewust strafbaar bezig zijn. Sommige zaken zijn al strafbaar als je het bekijkt of per ongeluk tegenkomt, zoals kinderporno. En als je in contact treedt met criminelen, al dan niet zonder het te weten, ben je ook strafbaar bezig. 

Het lijkt misschien onschuldig om op het dark web een paar grammetjes wiet te bestellen, maar het mag dus niet. Het wordt gezien als het bestellen van drugs via de zwarte markt, via de illegale handel. In Nederland zijn een paar drugshandelaars op het dark web te vinden die op bestelling versturen. Een aantal van hen zijn veroordeeld tot lange gevangenisstraffen.

Mag je Tor gebruiken?

Om toegang te krijgen tot het dark web, moet je verbinding maken met het tor-netwerk via een speciale tor-browser. Waarover straks meer. En ook dat is niet illegaal. Sterker nog, het is een mensenrecht dat je een browser mag gebruiken die jouw privacy behartigt. Dat is vastgesteld door de Verenigde Naties in verschillende conventies. 

In meer dan 130 landen gelden die conventies, omdat die landen onderdeel zijn van de Verenigde Naties. Een van die landen is Nederland. Je mag hier elke maatregel nemen om je privacy te bewaken. Dat mag dus ook met het gebruik van Tor.

Het verbieden van Tor zou zoiets zijn als een verbod op Google Chrome. Ondenkbaar in een land als Nederland, dus.

Dark web toegang: hoe kom je op het dark web?

Of je bent nu enorm afgeschrikt van het dark web en wilt er niks mee te maken hebben, of je nieuwsgierigheid is getriggerd. Mogelijk is je vraag nu: Hoe kom ik op het dark web?’ Dat leggen we hieronder uit.

Voordat je eraan begint is het goed om een paar veiligheidsmaatregelen te nemen.

Veiligheidsmaatregelen voor je begint

Wil je het dark web op, dan is het verstandig om eerst een aantal zaken na te lopen. Hoewel de Tor-browser zo is ingesteld dat maximale privacy voorop staat, zijn er alsnog enkele valkuilen om op te letten.

We geven je stap voor stap informatie om op een veilige manier het dark web kunt bezoeken. Onderneem deze stappen in ieder geval:

• Gebruik een VPN die speciale aandacht heeft voor je privacy, anonimiteit en veiligheid
• Zorg ervoor dat je goede antivirussoftware en firewalls hebt geïnstalleerd, en dat deze up-to-date zijn
• Download en installeer de anonieme Tor browser
• Start de Tor browser
• Zorg ervoor dat je het uitvoeren van scripts in Tor hebt uitgeschakeld;
• Ga de beveiligingsinstellingen door en controleer elke instelling apart.

Wees je ervan bewust dat het dark web een heel gevaarlijke plek kan zijn. Zie het alsof je op vakantie bent en besluit een bezoekje te brengen aan de gettowijk van de stad. Zorg ervoor dat je jezelf goed beschermt. Neem nooit deel aan illegale activiteiten.

Tor downloaden en installeren

Tor staat voor ‘The Onion Router’. Door dat netwerk te gebruiken, ben je zo goed als onzichtbaar. Het is extreem lastig om de verbinding te traceren. De naam verwijst naar een ui, die meerdere keren gepeld moet worden, voordat je de kern kunt zien.

Over hoe je de Tor Browser installeren kunt, schreven we eerder al een uitgebreid artikel. Naar die pagina verwijzen we je dus graag door. Wel nog een aantal tips:

• Download deze browser alleen op de officiële webpagina: https://www.torproject.org. Alle andere websites kun je beter vermijden, omdat je dan te maken kunt krijgen met namaak
• Het is belangrijk dat je altijd de nieuwste versie downloadt. Sta de browser toe automatisch te updaten, zodat je zeker weet dat je altijd up-to-date bent. In updates worden vaak beveiligingslekken opgelost
• Verander het beveiligingsniveau: je kunt in de browser verschillende beveiligingsniveaus inschakelen

Dit doe je door:

1. Naar het schild-icoontje in de rechterbovenhoek te gaan
2. Op ‘Advanced Security Settings’ te klikken
3. Scroll naar ‘Security’ en zet de beveiliging op ‘Safest’

Daardoor is je internetverbinding wat trager, zullen sommige video- en audiobestanden niet werken en wordt niet alles correct weergegeven, maar surf je wel op de veiligste manier.

.onion-websites vinden

Nu de Tor-browser op je systeem staat, kun je ermee het hele internet op. En dus ook het dark web. Websites die alleen op het dark web staan, herken je aan het .onion-adres. Hoe vind je die? Een bekende site die .onion-websites indexeert, heet The Hidden Wiki. Een soort Wikipedia voor dark web-websites dus. We linken er niet naar, omdat hier in het verleden nog wel eens links naar websites met illegale content op verschenen. We willen uiteraard niet dat je daar per ongeluk via ons mee in aanraking komt.

Waarschuwing: klik niet zomaar wat rond

Nu je weet hoe je het dark web kunt bereiken en er veiliger kunt surfen, rest ons nog een belangrijke waarschuwing: Klik niet zomaar wat rond op het dark web. Klik niet zomaar op bestanden omdat ze je interessant lijken. Bezoek niet zomaar websites waarvan je niet weet wat er te vinden is. de kans dat je per ongeluk een strafbaar feit pleegt, is nu eenmaal zeker aanwezig. Wees altijd op je hoede voor links die je niet kent.

VPN voor dark web, hoe zit dat?

Het Tor-netwerk zorgt ervoor dat jouw IP-adres niet zichtbaar is voor de websites die je bezoekt. Dat klinkt vergelijkbaar met een VPN, en toch zijn het niet dezelfde technieken. Sterker nog, het is aan te raden om óók je VPN aan te zetten als je het dark web op gaat.

Met een VPN versleutel je je dataverkeer. Het voordeel is dan ook dat je internetprovider en regeringsinstanties niet meteen zien dat je met het Tor-netwerk verbonden bent. Daardoor ben je ook moeilijker te volgen voor eventuele cybercriminelen op het dark web.

Op het verborgen internet is niets wat het lijkt. Een ogenschijnlijk onschuldige exit node – dat wil zeggen, het punt waar jouw verbinding uitkomt – lijkt gewoon veilig, maar kan in handen zijn van een malafide partij. Die houdt precies bij wat je doet, of probeert je computer en netwerk binnen te dringen. Door eerst met een VPN te verbinden, voorkom je dat zij jouw data in handen krijgen.

Het dark web bezoeken met je eigen internetverbinding, zonder VPN, is absoluut niet aan te raden. Lees hierover meer in ons artikel VPN of Tor: Wat is het verschil en welke is beter?

VPN’s met Tor-integratie

Sommige VPN’s bieden speciale servers aan die jouw internetverkeer eerst versleutelen en dan via het Tor-netwerk sturen. De verbinding is hierdoor trager, maar de mate van bescherming ook hoger.

Deze combinatie van zowel VPN als Tor wordt ook wel Onion over VPN genoemd. Twee VPN’s die bij ons hoog scoren en dergelijke servers aanbieden, zijn NordVPN en ProtonVPN.

Beste VPN voor dark web

Je hebt niet per se een VPN met Onion over VPN-ondersteuning nodig om veilig met een VPN het dark web te betreden. Iedere VPN uit onze top 5 van beste VPN’s is er namelijk goed geschikt voor. Waar het om gaat, is dat je eerst met een VPN-server verbinding maakt en dan pas het dark web op gaat.

Daar komt nog bij dat veel VPN-diensten tegenwoordig met extra services komen om je te beschermen. Denk bijvoorbeeld aan een adblocker om advertenties tegen te houden. Of ze bieden een geïntegreerde antivirusfunctie. Steeds vaker kunnen ze ok een seintje geven zodra jouw privégegevens in een datalek zijn ontdekt. Deze gestolen informatie wordt vaak verhandeld via, jawel, het dark web.

De onderstaande VPN’s raden we zonder meer aan om samen met de Tor-browser te gebruiken:

1. NordVPN

NordVPN heeft geïntegreerde Tor-ondersteuning en heeft daarmee al een streepje voor op de meeste VPN’s, maar is ook gewoon de beste all-round VPN als je jouw online privacy optimaal wil beveiligen.

Los van het strikte no-logbeleid en de verscheidene onafhankelijke security-audits biedt deze VPN speciale DoubleVPN-servers (dubbele beveiliging voor je het dark web op gaat) en de hoogste mate van encryptie.

Lees onze NordVPN recensie voor meer informatie.

2. Surfshark

Surfshark is zeer betaalbaar en op zoveel apparaten te installeren als je wilt. Veel VPN’s beperken dit, maar Surfshark niet en daarom vinden wij dit de VPN met de beste prijs-kwaliteitverhouding.

Daarnaast beschermt deze VPN ook je internetverbinding op het hoogste niveau, mede dankzij WireGuard-ondersteuning, een camouflage modus die afschermt dat je een VPN gebruikt, en meer.

Lees onze Surshark recensie als je meer wilt weten over deze provider.

3. Atlas VPN

Atlas VPN is een goede en betrouwbare gratis VPN, met aantrekkelijke betaalde abonnementen als je zonder datalimiet wilt surfen en toegang wil krijgen tot alle servers van deze provider. Het is een van de goedkoopste opties die er is.

In het kader van het dark web is het handig dat Atlas VPN een ingebouwde data breach monitor biedt. Die zorgt ervoor dat je een seintje krijgt zodra jouw gegevens op het dark web gelekt zijn. Je kunt dan tijdig de getroffen accounts extra beveiligen.

Lees onze Atlas VPN recensie voor meer informatie. 

Conclusie: is het dark web veiliger dan het gewone internet?

Het antwoord op die vraag is eigenlijk: ‘ja’ en ‘nee’. Vanuit het privacy-oogpunt kun je stellen dat het dark web veiliger is dan het gewone internet. Je bent er steeds heel bewust met je privacy en anonimiteit bezig. Je wilt immers geen sporen achterlaten en niet vindbaar zijn.

Ook het anonieme, versleutelde karakter van het Tor-netwerk draagt bij aan een betere privacy. Doordat je standaard een zoekmachine gebruikt die niets bijhoudt en voor iedereen dezelfde resultaten toont, word je niet gevolgd. 

Daar staat tegenover dat er ontzettend veel op het dark web gebeurt, dat je liever niet tegenkomt. Denk aan kinderporno, wapenhandel en handel in drugs. Dat vind je op het openbare internet gelukkig niet zo snel. 

Hier komt nog bij dat je op het dark web snel geïnfecteerd raakt met schadelijke software. Je moet echt extra veiligheidsmaatregelen nemen en je daaraan houden, zowel om anoniem te blijven als om je pc te beschermen tegen malware. 

Beide delen van het internet hebben dus zo hun voor- en nadelen, waar je na het lezen van dit artikel helemaal van op de hoogte bent!

Veelgestelde vragen