Online privacy: Tips om je persoonlijke data te beschermen
Online privacy is tegenwoordig een populair onderwerp. Consumenten, bedrijven en beleidsmakers zijn veel meer met privacy op internet bezig dan voorheen het geval was. Wettelijk gezien is er de afgelopen tijd op dit vlak veel verbeterd, denk o.a. aan de introductie van strengere cookiewetgeving en natuurlijk de Algemene Verordening Gegevensbescherming, AVG in de volksmond.
Ook wordt er op Europees niveau gekeken naar het beperken van de invloed van grote techbedrijven. Dit zijn echter vraagstukken die vele jaren duren om in wetten te gieten en tot die tijd blijven bedrijven als Google en Facebook de randjes van het aanvaardbare opzoeken, en zich er bovendien tegen verzetten. Dit terwijl je ondertussen ook nog alert moet blijven op cybercriminelen die telkens gewiekster worden in het kapen van jouw privé-informatie.
Eén moment van onoplettendheid en zaken als account- en betaalgegevens zijn in handen van kwaadwillenden. Genoeg redenen dus om nu grip te krijgen op je online privacy.
Inhoudsopgave
Welke data worden op welke manier verzameld
Er wordt op allerlei manieren data van jouw online surfgedrag verzameld. Zo zijn er veel websites die cookies op jouw computer plaatsen, waardoor de beheerders er achter precies kunnen zien hoe jij de site gebruikt. Ze zijn verplicht hier toestemming voor te vragen, maar dit gebeurt lang niet altijd en daarnaast is het (al dan niet deels) weigeren van cookies vaak veel te ingewikkeld. Dus accepteer je ze vaak toch.
Dan heb je ook nog de like-buttons van Facebook, of de share-knoppen van andere sites en vooral ook sociale media. Je vindt ze tegenwoordig op vrijwel elke website terug en de trackers die daarin verstopt zitten, spelen veel informatie door naar de partijen erachter. Zo zien ze bijvoorbeeld welke politieke voorkeur je hebt, of wat je seksuele geaardheid is, of op welke webshop jij regelmatig komt, of naar welke ziektes jij regelmatig op zoek gaat. Deze informatie is uiteraard bijzonder privé en moet niet in de verkeerde handen terecht komen.
Er zijn ook bedrijven die al deze data opkopen en door middel van slimme technieken aan elkaar kunnen linken, zogeheten databrokers. Door middel van bijvoorbeeld namen uit de verschillende databronnen met elkaar te vergelijken, zien zulke datahandelaren al snel welk surfgedrag bij een bepaalde naam en/of adres hoort. Ook aan de hand van enkel een IP-adres kan een vrij compleet en betrouwbaar profiel gemaakt worden.
Wat kan er met deze data gedaan worden?
Nu denk je misschien; hoe erg is het dat anderen deze data in handen hebben? Een antwoord daarop is dat bedrijven altijd interesse hebben om je bepaalde producten te verkopen. Als bedrijven weten dat jij geïnteresseerd bent in een bepaalde auto, is het voor hen extra interessant om daar specifiek op naar jou te adverteren. Nu is dat nog een vrij onschuldig voorbeeld, maar er zijn genoeg zaken te verzinnen waarover je informatie opzoekt en waar je vervolgens niet constant bijbehorende reclame over wil zien.
Een voorbeeld uit Amerika. Daar kreeg een Amerikaans tienermeisje allemaal advertenties voor babyspullen voorgeschoteld op de computer die zij ook deelde met haar ouders. Door haar koop- en surfgedrag online was voor adverteerders allang duidelijk dat zij zwanger was en door de gepersonaliseerde reclame kwamen ook haar ouders er vroegtijdig achter.
Met deze manier van tracken is het ook mogelijk voor dataverzamelaars om duidelijk te krijgen dat je een bepaalde ziekte onder de leden hebt. Je kunt je voorstellen dat deze informatie voor verzekeringsmaatschappijen goud geld waard is. Dat geven ze niet zomaar toe vanwege ethische discussies, maar ook zorgverzekeringen zitten in het vak om geld (aan je) te verdienen.
Wat daarnaast te denken van sociale media die precies weten wat je leuk vindt en daar hun algoritmes op loslaten. Ze schotelen je daardoor telkens dezelfde soort content voor om je zo lang mogelijk in de apps en op de sites te houden. Op deze manier geloven telkens meer mensen alles wat ze op internet lezen, ook al betreft het vaak fake news waar algoritmes nog maar weinig onderscheid in kunnen maken.
En dan zijn er nog de cybercriminelen die met je informatie aan de haal kunnen gaan. Ze hacken bijvoorbeeld webshops en als jij daarbij een account hebt aangemaakt met naam, adres, telefoonnummer etc, weten ze meteen veel privé-informatie van je. Of ze proberen door middel van phishing nog veel gerichter jouw data te ontfutselen en die weer door te verkopen op het dark web.
Het probleem is dus eigenlijk heel breed en dus is er helaas ook niet zomaar één oplossing is die met een druk op de knop volledige online anonimiteit garandeert. Maar er zijn zeker allerlei manieren om weer grip te krijgen op je online privacy en in dit geval geldt dat alle kleine beetjes helpen. Daarom geven we je in de rest van dit artikel de nodige privacy-tips. Mede geholpen door twee privacy-experts, Maria Genova en Rachel Marbus.
Meer over de experts:
Maria Genova is schrijfster van de boeken ‘Komt een vrouw bij de h@cker’ (voor volwassenen) en ‘What the h@ck!’ (voor kinderen). Ze is een veelgevraagd spreker op het gebied van privacy, identiteitsfraude en cybersecurity.
Persoonlijke website van Maria // Maria op Twitter
Rachel Marbus is een expert op het gebied van online privacy. Ze heeft veel ervaring in het bedrijfsleven als Lead Privacy en Privacy Officer. Daarnaast heeft ze een achtergrond als jurist en journalist. Ze is met name geïnteresseerd in raakvlakken tussen IT, recht en maatschappij.
LinkedIn-profiel van Rachel // Rachel op Twitter
Algemene online privacy tips
Houd controle over je eigen gegevens
Je houdt je gegevens het meest privé als je helemaal geen online accounts hebt. Dit is in werkelijkheid natuurlijk niet haalbaar. Maar het is goed om hier kritisch over te zijn. Als je bij een webwinkel een bestelling wilt plaatsen, is het dan echt nodig om een account aan te maken? Hiervoor moet je waarschijnlijk meer persoonlijke informatie geven. Om een product te kunnen leveren heeft een webshop in principe alleen een leveringsadres en een betaling nodig.
Vul nooit meer in dan strikt noodzakelijk. Mocht je toch veel invulvelden verplicht in moeten vullen dan kun je overwegen om hierover te liegen. Als er ergens om je geboortedatum gevraagd wordt, moet je je afvragen of het wel echt noodzakelijk is om deze informatie te delen. De kans is heel groot dat het antwoord ‘nee’ is. Buiten het feit dat het niemand aangaat hoe oud je nou precies bent is een geboortedatum zeer bruikbare informatie voor internetcriminelen. Je geboortedatum wordt namelijk vaak als verificatiemiddel door de overheid en bedrijven.
Maria Genova: Ik heb voor mijn boek Komt een vrouw bij de hacker zelf geprobeerd om te testen of het werkt. Krijg ik cruciale of geheime informatie op basis van enkel een geboortedatum? En dat werkte echt heel goed. Het is geen grap, je komt echt heel ver als je alleen een geboortedatum weet. En ik ben natuurlijk geen ervaren oplichter. Dus wie weet hoe ver een echte oplichter komt…
In sommige gevallen is het ook helemaal niet nodig om je echte naam te gebruiken. Denk wederom na of het echt noodzakelijk is om je echte naam in te vullen, en wat de voordelen en nadelen zijn. Bijvoorbeeld als je reageert op online nieuwsberichten of op een forum, is het niet nodig om je echte naam te gebruiken.
Ook kan het lonen om een apart e-mailaccount te nemen om te gebruiken voor internetfora en dergelijke. Als jij op een nieuwsbericht wil reageren, moet dat dan met een e-mailadres dat je schoon en veilig wilt houden? Gebruik daar het liefst een ander e-mailadres voor. Veel mensen hebben een apart e-mailadres om nieuwsbrieven, reclame en spam op te ontvangen.
Ook de experts raden aan om voorzichtig te zijn met het invullen van je privégegevens:
Rachel Marbus: Je moet kritisch zijn bij wie je je gegevens achterlaat, waarvoor je dat doet en welke gegevens je achterlaat. Je hoeft niet alles te delen en ze hoeven ook niet altijd alles van je te weten. Mensen die bewust bezig zijn met hun online privacy en security gebruiken wel eens een andere naam. Dat maakt verder niks uit. Er is niemand die daar iets van kan zeggen. Dus dat kan je ook helpen door af en toe te wisselen met een naam en een e-mailadres. Dan ben je wellicht iets minder makkelijk vindbaar online.
Ken je privacyrechten
Sinds 25 mei 2018 geldt in de hele EU dezelfde privacywetgeving: de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Hiermee zijn onze privacyrechten versterkt. Het is goed om je rechten te kennen zodat je er gebruik van kan maken wanneer dat nodig is. Je mag aan organisaties vragen welke persoonsgegevens ze van jou hebben en dan moeten ze die binnen een maand verstrekken. En als ze bepaalde gegevens hebben kan je zeggen dat je niet meer wil dat ze die bewaren.
Maria Genova: Je kan gewoon een mailtje sturen: op basis van de AVG wil ik dat jullie mijn gegevens verwijderen. Dus als je bijvoorbeeld een mailtje krijgt van een bedrijf waar je eigenlijk helemaal geen klant meer wilt zijn, dan kun je ze gewoon een verzoekje sturen. En dat werkt vrij simpel, want ze zijn wettelijk verplicht. Als ze het niet doen kunnen ze een flinke boete krijgen. Je kunt ze aangeven bij de Autoriteit Persoonsgegevens.
Dat er privacywetgeving bestaat is natuurlijk erg fijn, maar dat is geen reden om zelf niet alert te blijven. Het is goed om bedrijven tot de orde te roepen als ze de privacy van hun klanten schenden. Bedrijven zijn vaak gevoelig voor slechte publiciteit. Dankzij de invoering van de AVG is er overigens wel enige verbetering te zien bij de grote bedrijven.
Rachel Marbus: Grote internetbedrijven gebruikten en verzamelden vroeger veel meer gegevens dan nu. Je kunt nu als gebruiker je privacy-instellingen veel beter aanpassen. Daar zijn die bedrijven aan de ene kant toe gedwongen door de AVG. De grote internetbedrijven moeten aan de Europese regels voldoen als ze Europese klanten willen houden. Daarnaast zie je ook dat grotere bedrijven meer zijn gaan inzien dat er ook zoiets is als het belang van de klant. Het besef dat je klanten misschien wel bij je weg zullen gaan als je ze slecht behandelt groeit.
Nu is het wel zo dat het aanschrijven van alle partijen die jouw informatie verzamelen, een tijdrovende klus kan zijn. Daarom kun je ook een dienst als Incogni (van de makers van VPN-dienst Surfshark) inschakelen om het werk van je over te nemen. Incogni schrijft namens jou datahandelaren aan met het verzoek jouw gegevens te verwijderen. Zo hoef jij jezelf niet helemaal te verdiepen in allerlei juridische termen. Lees er meer over in onze Incogni review.
De overheid als privacyschender
De overheid komt ook vaak in het nieuws als grote privacyschender. In een conflict met de overheid kan je het als burger echter een stuk moeilijker hebben dan met bedrijven.
Rachel Marbus: Overheidsdiensten lopen gewoon heel erg achter op het gebied van privacy. Er is daar nog een hele grote inhaalslag te maken. Maar realiseer je wel dat de overheid geen concurrent heeft. Je kunt als klant van de overheid niet overstappen naar iemand anders. Het is dus een ongelijke machtspositie, je kunt niet weglopen en er zijn weinig wegen die je als burger kunt bewandelen. Het belang van de burger wordt vaak onvoldoende meegenomen in de besluitvorming. Hopelijk zorgen fouten zoals bij de kinderopvangtoeslag ervoor dat er bij de overheid in de toekomst echt goede privacytoetsen gedaan worden.
Wees voorzichtig met openbare wifinetwerken
Wifinetwerken waarmee je op publieke plekken zoals café’s, hotels, vliegvelden, et cetera gratis verbinding kunt maken, zijn erg gevoelig voor hackers. Wanneer een hacker zich in zo’n een netwerk bevindt kan hij of zij relatief gemakkelijk de data onderscheppen die er tussen apparaten wordt uitgewisseld.
We raden dan ook aan om zo min mogelijk gevoelige informatie over openbare wifinetwerken te versturen. Kom je er niet onderuit, dan is het raadzaam een mobiele VPN in te schakelen. Hiermee versleutel je al je dataverkeer en heeft de hacker niks aan de eventueel gestolen data. Overigens is dit niet de enige reden waarom een VPN eigenlijk onmisbaar is.
Ga niet online zonder VPN
Een VPN vervult met betrekking tot je privacy namelijk nog een doel. Hiermee verander je namelijk je IP-adres voor de buitenwereld, waardoor je op het internet moeilijker te volgen bent. Bijvoorbeeld door advertentienetwerken, zeker wanneer je daarnaast ook niet inlogt op Google of Facebook (waarover straks meer). Een extra voordeel is dat ook je internetprovider niet meer kan zien welke websites je bezoekt.
VPN’s zijn gemakkelijk te gebruiken en voor alle populaire besturingssystemen beschikbaar, zoals Android, iOS, Windows, Linux en macOS. Daarnaast kun je ze vaak op routers installeren zodat alle apparaten die verbonden zijn met je netwerk extra beveiligd zijn, waaronder ook je smart-tv en eventuele spelcomputers. Want ja, ook op die apparaten word je kijk- en koopgedrag in de gaten gehouden.
Beste VPN’s voor online privacy
We hebben veel verschillende VPN providers getest en onze ervaringen lees je terug in de bijbehorende reviews. Zo vind je gemakkelijk welke VPN het beste bij je past, zodat je ermee je IP-adres verbergen kunt.
Onze top 5:
Score | 9.75 | 9.31 | 8.63 | 8.81 | 8.68 |
Prijs premiumversie | Vanaf €2.99 per maand | Vanaf €1.99 per maand | Vanaf €1.59 per maand | Vanaf €2.03 per maand | Vanaf $6.67 per maand |
Korting | 63% | 84% | 85% | 82% | 35% |
Website | Bezoek | Bezoek | Bezoek | Bezoek | Bezoek |
Pas op met het openen van bijlagen en verdachte linkjes in e-mails
E-mailbijlagen kunnen een bron van malware, spyware of andersoortige computervirussen zijn. Pas daarom altijd erg op met het openen ervan. Zeker wanneer mails van een onbekende afzender komen. Maar ook e-mails van bekenden kunnen een bijlage met malware bevatten. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer het mailaccount van de bekende is gehackt of wanneer de computer die hij of zij gebruikt geïnfecteerd is met een virus.
Wees ook altijd erg voorzichtig met het klikken op linkjes in e-mails. Die kunnen naar sites leiden waar vervolgens je persoonlijke informatie wordt gestolen, een vorm van cybercrime die phishing heet.
Tips voor je browser
Cookies beheren
Het is verstandig om opgeslagen cookies in je browser regelmatig te verwijderen. Verder kan je bij elke website je cookievoorkeuren beheren. Je kunt beter niet meteen op ‘accepteren’ klikken, want dan accepteer je alle soorten cookies. Je kunt beter handmatig instellen welke cookies je accepteert door te klikken op ‘voorkeuren aanpassen’, of een tekst die hier op lijkt. Hier kun je de meeste cookies uitschakelen.
Adblockers
Adblockers vind je vaak in de vorm van browserextensies en zorgen ervoor dat online reclame wordt geblokkeerd. Ook kunnen ze vaak tracking cookies identificeren en uitschakelen. Er zijn verschillende adblockers te vinden, voor iedere browser en voor elk besturingssysteem. Bekende namen zijn onder andere Ghostery, Adblock Plus, UBlock Origin, Privacy Badger en Purify.
Gebruik een zoekmachine die je privacy respecteert
Elke zoekopdracht die je uitvoert Google wordt netjes opgeslagen en gekoppeld aan jou als persoon. Ook wordt er geregistreerd welke sites je bezoekt en welke individuele pagina’s. Hiermee weet Google meer over jouw interesses dan je beseft. Bovendien wordt deze informatie ook nog gebruikt door adverteerders om gericht te kunnen adverteren.
Dit is onder andere de reden dat je over het hele internet achtervolgd wordt door advertenties van producten en bedrijven waar je ooit interesse in getoond hebt. Er zijn gelukkig zoekmachines die meer respect hebben voor jouw privacy. Zo kun je bijvoorbeeld DuckDuckGo of Startpage.com gebruiken voor meer privacy tijdens het online zoeken. De VPN Surfshark biedt trouwens tegen een kleine meerprijs ook een privacyvriendelijke zoekmachine aan, als onderdeel van Surfshark One.
Surfshark is een zeer betaalbare VPN die ideaal is voor wie veel apparaten heeft die vaak gelijktijdig VPN willen gebruiken.
- Goedkoop en betrouwbaar
- Supersnelle servers
- Onbeperkt aantal apparaten
Log niet in op persoonlijke accounts op onbekende apparaten
Gebruik computers van collega’s, vrienden, familie en kennissen niet om in te loggen op persoonlijke accounts, zeker niet als deze gevoelige informatie bevatten. Stel dat hackers toegang krijgen tot die pc, bijvoorbeeld doordat er malware op geïnstalleerd wordt, dan liggen ook al jouw gegevens voor het oprapen.
Gebruik waar mogelijk tweestapsverificatie
Met tweestapsverificatie (2FA) voeg je een extra stap toe om te kunnen inloggen op bepaalde websites of andere online diensten. Dit betekent dat alleen een gebruikersnaam en wachtwoord niet meer voldoende zijn om in te loggen, je voegt namelijk nog een extra stap toe om inlogpogingen goed te keuren.
Er zijn verschillende 2FA-methodes, maar de meest gebruikte is dat je naast een gebruikersnaam en wachtwoord ook nog een extra code moet invoeren. Die komt binnen als sms op je telefoon of in je mailbox, waar cybercriminelen (als het goed is) geen toegang tot hebben. Er bestaan ook zogeheten authenticatie-apps, met de Google Authenticator en Microsoft Authenticator als bekendste voorbeelden.
Lees hier hoe je 2FA instelt voor je Google-account, Facebook en andere populaire diensten.
Log uit van sociale media als je die niet meer gebruikt
Zolang je ingelogd bent op Facebook, Twitter of andere sociale media is het mogelijk voor deze platformen om te zien welke websites je bezoekt. Ook deze informatie wordt opgeslagen en vervolgens gebruikt voor advertentiedoeleinden (en wie weet wat nog meer).
Wanneer je uitlogt van deze sociale media, dus niet alleen het venster sluiten maar volledig uitloggen van je account, zijn deze netwerken niet meer in staat je op deze manier te volgen en data over jouw internetgebruik op te slaan.
Betere privacy in Windows
Verander de privacy-instellingen
Standaard schendt Microsoft je privacy behoorlijk als je Windows 10 of Windows 11 met de standaardinstellingen installeert. Zo stuurt Windows alle gesproken en getypte tekst naar zijn servers zodat Cortana (een bot-assistent van Microsoft) jou beter leert kennen. Ook al je contactgegevens worden met deze reden naar de servers van Microsoft gestuurd.
Daarnaast volgt Windows je op meerdere manieren. Zo heeft alle software op je Windows-pc inzicht in jouw persoonlijke advertentie-id en de standaard browser Edge toont advertenties aan de hand van jouw voorkeuren. Zo zijn er nog wat kwalijke privacyschendende instellingen die standaard aan staan in Windows.
Gelukkig kun je het delen van al deze gevoelige data uitzetten. Zowel Windows 10 als 11 hebben uitgebreide privacyinstellingen, waar het mogelijk is om het delen van je persoonlijke data in z’n geheel te stoppen. Open het startmenu en typ het woord privacy, dan verschijnt de optie in beeld. We raden je van harte aan dit te doen.
Installeer een antivirusprogramma
Een goed antivirusprogramma zorgt ervoor dat malware, spyware en andere virussen worden geblokkeerd nog voordat ze geïnstalleerd worden. Ook helpen ze je met het verwijderen van een eventueel virus dat al op je pc of smartphone staat. Omdat de meeste mensen een Windows-computer gebruiken, zijn de meeste virussen er op gericht om Windows-pc’s te infecteren. Handig is dat enkele populaire VPN’s tegenwoordig ook tegen malware beschermen. Lees hier meer over VPN’s met antivirus.
Privacy tips voor smartphones (Android en iOS)
Op smartphones heb je minder zicht op wat er met precies met jouw data gebeurd. Android is natuurlijk van Google en dat bedrijf staat er om bekend zoveel mogelijk data te verzamelen om gerichte advertenties aan je te tonen. En ook op iPhones kan er op dit gebied veel misgaan als je niet oplet. Wat zijn zaken om op te letten?
Installeer een smartphone-VPN
De beste VPN’s bieden niet alleen software voor pc’s aan, maar ook apps voor je smartphone. Eenmaal geïnstalleerd en verbonden met een VPN-server, wordt al je mobiele online verkeer versleuteld. Op die manier is onder andere niet meer te achterhalen welke sites je hebt bezocht.
Smartphone-VPN’s worden daarnaast telkens veelzijdiger. Zo kunnen ze onderscheid maken tussen veilige en openbare wifinetwerken of bieden ze een adblocker voor je mobiele browser aan. De functies verschillen per VPN-aanbieder, dus lees onze VPN-reviews hier goed op na. Daarin hebben we ook de mobiele versies getest.
Vergrendel je smartphone
Veel mensen vergrendelen hun smartphone op geen enkele manier. Als het toestel dus wordt gestolen, kan de dief zomaar bij alle informatie die op de telefoon staat. Beveilig je smartphone met minstens een pincode. Beter nog is het om je toestel te vergrendelen met een vingerafdruk of door middel van gezichtsherkenning. Bij diefstal of verlies heeft de ‘nieuwe eigenaar’ dan weinig aan zijn vondst.
Rechten van apps
Tijdens het installeren van apps accepteer je vaak zonder alles te lezen allerlei voorwaarden. Daarnaast vragen apps toestemming tot veel informatie die op je telefoon staat en hier wordt in de regel ook vaak automatisch voor ‘toestaan’ gekozen. Zo hebben veel apps opeens toegang tot al je foto’s, je contacten, je camera en microfoon, je berichten, je locatie, je internetgeschiedenis, noem maar op.
Apps hebben deze machtigingen vaak nodig om goed te kunnen werken, maar lang niet altijd. Let er dus bij de installatie van apps goed op welke machtigingen je verleend. Als de app om te veel permissies vraagt, kijk dan even verder of er veiligere, soortgelijke apps bestaan. Voor de apps die al geïnstalleerd zijn, geldt dat je de verleende permissies achteraf weer kunt intrekken. Zo lijkt het ons niet nodig dat een spelletje weet wat je locatie is, terwijl dat voor een navigatiesysteem wel weer handig is.
Het instellen van de rechten per app kun je op Android doen via Instellingen -> Apps -> App-machtigingen. Soms vind je deze opties ergens anders, dat verschilt enigszins per telefonmerk. Bepaal hier precies wat apps wel en niet mogen inzien. Op iOS vind je deze optie simpelweg onder ‘Privacy’ in de instellingen.
Verwijder apps die je niet gebruikt
In het verlengde hiervan kun je je afvragen of je alle apps op je telefoon wel nodig hebt. Zo niet, verwijder ze dan. Dit geldt zeker voor de apps die standaard al op je smartphone staan, zogeheten bloatware. Niet zelden zijn deze apps de grootste dataverzamelaars, zoals de Facebook-app die op veel toestellen te vinden is.
Overweeg een andere chat-app
WhatsApp is verreweg de meest gebruikte chat-app, maar is sinds 2014 eigendom van Facebook. Facebook is bij uitstek een bedrijf dat allerlei gegevens van gebruikers verzameld. Er zijn ook andere gratis opties om te chatten op je telefoon die als veiliger te boek staan, bijvoorbeeld Signal. Ook Telegram is een goed alternatief en heeft inmiddels zelfs een functie om WhatsApp-chats en contacten te importeren.
Rachel Marbus: Uiteindelijk kun je mensen niet tegenhouden om bepaalde producten te gebruiken. Dan kun je beter proberen dat mensen een alternatief gaan gebruiken. Ik heb met mijn familie bijvoorbeeld altijd veel Whatsapp gebruikt en op een gegeven moment zei ik: ik wil eigenlijk geen WhatsApp met jullie meer gebruiken, we gaan over naar Signal. Het duurde even voor ze allemaal overstapten. Maar het is gelukt.
Vervang de Chrome-browser op Android
De standaard browser van Android is Chrome, nog een Google-product dat niet bepaald jouw privacy vooropstelt tijdens het browser. Gelukkig is het heel eenvoudig om een andere browser te installeren, en er zijn meerdere die voorzien zijn van allerlei ingebouwde anti-tracking en adblocking-functies. Zo bestaat er van Firefox ook een mobiele versie, wat al een hele verbetering is ten opzichte van Chrome.
Installeer een adblocker voor Safari op iOS
Op iOS 9 of hoger is het mogelijk de app Purify te installeren. Dit is een adblocker die werkt in combinatie met Safari, de standaard browser op iOS apparaten. na het installeren van Purify is het nog wel nodig de adblocker in te schakelen binnen Safari.
Het inschakelen doe je door naar je instellingen te gaan en vervolgens op Safari te klikken. Binnen dat menu klik je op “Materiaalblokkeringen”. Vervolgen kun je Purify aanzetten om advertenties en aanverwante cookies te blokkeren tijdens het surfen.
Loop de automatische synchronisatie instellingen van iCloud na
Standaard uploadt je iOS-apparaat alle documenten naar iCloud. In het verleden is al gebleken dat deze online cloudopslag van Apple te hacken is. Als je niet wilt dat je foto’s of andere bestanden naar de cloud worden geupload, moet je dit handmatig uitschakelen op je iPad of iPhone.
Dit doe je door in het instellingenmenu op iCloud te tikken. Vervolgens kun je precies aangeven welke informatie en bestanden wel en niet naar iCloud gesynchroniseerd dienen te worden. Zo kun je bijvoorbeeld bepalen dat je je foto’s niet synchroniseert met iCloud, maar wel je contacten. Je kunt dit instellen voor foto’s, mail, contacten, agenda, herinneringen, notities en Safari.
Bewustwording over online privacy
Concluderend dan. Is het eigenlijk nog wel mogelijk om je privacy online te waarborgen? De meesten van ons hebben immers al een lange geschiedenis online opgebouwd waarin we wellicht niet altijd even bewust zijn geweest van de gevolgen.
Rachel Marbus: Ik denk dat bewustwording een heleboel helpt. Dat heeft veel geholpen bij de totstandkoming van de AVG. En ook toezichthouders zijn campagne gaan voeren. Ik zie ook dat mensen zich steeds meer bewust zijn van de sporen die ze achterlaten. En dus dat er steeds meer mensen zijn die er bewust voor kiezen om geen sporen of niet méér sporen achter te laten. Dus er gebeurt wel wat, hoor. En ik zou niet alle hoop op willen geven. Maar je moet er wel moeite voor doen.
Je kunt je privacy in de eerste plaats beschermen door je bewust te zijn van de risico’s en daarnaar te handelen. Dus goed bedenken waar, waarom en met wie je persoonlijke informatie deelt. Informatie die je in het verleden gedeeld hebt, wordt mogelijk bewaard door allerlei organisaties. Volgens de AVG heb je recht om die informatie in te zien en te laten verwijderen. Maak gebruik van deze rechten.
Daarnaast wordt je tijdens het surfen op internet constant gevolgd door allerlei partijen. Als je hier wat aan wil doen kun je overstappen op meer privacyvriendelijke diensten. Wil je nog meer anonimiteit online, dan is een VPN een aanrader.
Veelgestelde vragen
Het bewaken van je online privacy is belangrijk omdat jouw persoonlijke data zeer gevoelige informatie is, die op allerlei manieren uitgebuit kan worden. Zowel door cybercriminelen als door adverteerders, zogeheten databrokers en online algoritmes. Daarnaast is privacy een grondrecht in Nederland, waar iedereen dus recht op heeft. Zowel offline als online.
Je online privacy bescherm je in de eerste plaats met een VPN. Wat ook helpt, is om cookies en trackers zoveel mogelijk te blokkeren. Dit kan bijvoorbeeld met browser-extensies.
Eén van de zaken waaraan je online te identificeren bent, is je IP-adres. Met een VPN verberg je dit adres, zodat je online veel anoniemer kunt surfen. Wat daar ook aan bijdraagt, is dat de internetverbinding volledig is versleuteld. Welke websites je bezoekt is daardoor niet meer zichtbaar voor pottenkijkers. En voor online adverteerders wordt het veel lastiger om een profiel van je op te bouwen.
Er zijn verschillende tools om jezelf tegen online gevaren te beschermen. Naast een VPN is het verstandig om een antivirusprogramma te draaien, en daarnaast ook een wachtwoordmanager te gebruiken. Wees ook op je hoede voor phishing-mails met linkjes naar malafide websites. Waar mogelijk schakel je tweestapsverificatie in voor je online accounts. Openbare wifi-netwerken vermijd je het beste, tenzij je een VPN hebt ingeschakeld.
Je beschermt je persoonsgegevens het beste door ze zo min mogelijk online te delen. Bij het maken van accounts vragen sites vaak om meer persoonsgegevens dan strik noodzakelijk; waarom zou je ze dan toch delen? Gegevens die je wel digitaal bewaard, kun je het beste goed beveiligen. Bijvoorbeeld door ze te plaatsen in een versleutelde map.