Torrent download boetes voorkomen met een VPN

Het verhaal rond illegaal downloaden en is behoorlijk complex en juridisch. Op deze pagina leggen we in begrijpelijke taal de huidige stand van zaken uit en houden we je up-to-date over de nieuwste ontwikkelingen rond het downloadverbod en torrent download boetes.  Eerst gaan we in op de regelgeving in Nederland, daarna ook die van België.

In dit artikel over de download boete behandelen we de volgende onderwerpen:

Waarvoor kun je een downloadboete krijgen?

Het downloadverbod geldt natuurlijk niet voor álles wat er online te downloaden is. Het is daarentegen wél verboden om auteursrechtelijk beschermd materiaal te downloaden via torrentsites of Usenet-groepen, dan wel te streamen met een dienst als Popcorn Time. In de praktijk gaat het dan vooral om de meeste films, series, games, muziek en e-boeken. Daar zitten vrijwel altijd rechthebbenden achter; alleen zij mogen het materiaal verspreiden. Dit kunnen de makers zelf zijn, maar vaak nemen uitgevers en distributeurs dit van hen over. Om die reden is ook het uploaden van dergelijk materiaal niet toegestaan. Door de manier waarop BitTorrent – de onderliggende techniek achter torrent downloads – werkt, upload je tijdens het downloaden automatisch de bestanden ook met andere downloaders.  

VPN voor anoniem torrents downloaden

Zoals je verderop leest, speelt jouw publiekelijk zichtbare IP-adres een grote rol in dit hele verhaal. Wil je voorkomen dat jouw IP-adres wordt gemonitord (met als mogelijk gevolg op den duur downloadboetes of waarschuwingsbrieven, waarover straks meer), dan kun je anoniem torrents downloaden door een VPN in te schakelen. Zo’n VPN verhult je ware IP-adres en houdt zodoende je ware online identiteit geheim. Sommige VPN’s bieden zelfs speciale servers aan die geoptimaliseerd zijn voor het downloaden van torrents. 

Bovendien kun je met een VPN regioblokkades omzeilen. De torrentsite The Pirate Bay is bijvoorbeeld door Nederlandse en Belgische internetproviders geblokkeerd. Wil je deze site toch bezoeken, dan kan dat met een VPN. Zolang je althans een buitenlandse VPN-server kiest, met Nederlandse servers loop je tegen hetzelfde probleem aan. Eerder schreven we al uitgebreid over hoe je de Pirate Bay blokkade omzeilen kunt.

Inmiddels geldt dit in Nederland ook voor de sites Kickass Torrents, RARBG, 1337x, YTS, Limetorrents en EZTV. Sinds maart 2022 worden ook deze torrentsites door Nederlandse internetproviders geblokkeerd. Je hebt een VPN nodig om ze alsnog te bezoeken.

Welke VPN is het beste om anoniem te downloaden? Hieronder vind je een selectie, waarbij we gelet hebben op zaken die als: gebruiken ze de veiligste VPN-protocollen? Hebben ze een no-log-beleid? En bieden ze snelle VPN-servers zodat het downloaden zonder grote vertragingen goed werkt? Is het daarnaast ook een goedkope VPN? Spreken ze je alle drie niet aan, dan hebben we nog veel meer VPN reviews voor je klaarstaan. 

NordVPN

NordVPN is allround een uitstekende VPN voor het beschermen van je privacy, mede dankzij het brede serveraanbod, het no-log-beleid en de hoge downloadsnelheden. Wat NordVPN ook uitermate geschikt maakt voor anonieme downloads, zijn onder andere de selectie aan speciale P2P-servers. De afkorting P2P staat voor peer-to-peer, een technologie die het downloaden van torrents mogelijk maakt. Kies zo’n server als je veilig torrents downloaden wilt.

Daarnaast komt een functie met de naam App Kill Switch goed van pas. Mocht de verbinding met een VPN-server wegvallen, dan sluit NordVPN ook automatisch je favoriete downloadprogramma (zoals torrentsoftware) af. Door deze instelling hoef je niet meer bang te zijn dat je toch per ongeluk je ware IP-adres blootstelt, als je om wat voor reden dan ook niet met een VPN verbonden bent. Je vindt deze optie bij de Kill Switch-instellingen.

Bezoek NordVPN

Surfshark

Surfshark is ook een VPN die we altijd warm aanbevelen, om meerdere redenen. Vooral de prijs/kwaliteitverhouding is uitmuntend. Voor een zeer laag maandbedrag kun je deze VPN op zoveel apparaten installeren als je wilt, er geldt geen limiet op het aantal simultane connecties. Ook scoren de servers altijd top als we de downloadsnelheden meten, zelfs in het geval van bijvoorbeeld de Amerikaanse servers.

Hoewel Surfshark geen specifieke P2P-servers aanbiedt, weten we wel dat het downloaden van torrents op alle Surfshark-servers toegestaan is en ook prima werkt. Een functie die van de software die in dit kader verder van pas komt, is split tunneling. Daarmee geef je aan welke programma’s wel of juist niet via Surfsharks-servers verbinding met internet maken. Handig dus voor torrentsoftware. Je regelt dit in het zogeheten Whitelister-menu.

Bezoek Surfshark

CyberGhost

Tot slot willen we CyberGhost ook niet onbesproken laten. Net als NordVPN biedt CyberGhost servers aan die specifiek voor torrent-downloads geoptimaliseerd zijn. Hoewel met name de Amerikaanse servers het qua snelheid wel afleggen tegen die van NordVPN en Surfshark, waardoor je hierop dus langer aan het downloaden bent. Toch biedt ook deze VPN split tunneling (onder Smart Rules) en Kill Switch-instellingen aan. 

Interessant is dat CyberGhost geregeld transparantierapporten publiceert. Hierin lees je o.a. terug hoe vaak partijen als filmdistributeurs (maar ook politie) bij CyberGhost hebben aangeklopt om de identiteit van CyberGhost-klanten te achterhalen, wat telkens weer schrikbarend hoge cijfers zijn. Maar omdat CyberGhost een no-log-beleid hanteert, zijn er geen gegevens om te overhandigen. Anoniem downloaden kan dus veilig met CyberGhost.

Bezoek CyberGhost

Wie delen er downloadboetes uit?

• Filmdistributeurs zijn de partijen die de rechten van films en series bezitten. Grote namen die je waarschijnlijk wel kent, zijn Sony Pictures, 20th Century Studios, Warner Bros. Pictures, Paramount Pictures Studios en natuurlijk Walt Disney Studios. Zij zijn de geldschieters die de productie van de nieuwste blockbusters mogelijk maken en bepalen vervolgens waar en wanneer jij ze mag bekijken. In het verleden was dat vaak eerst in de bioscoop en daarna op DVD of Blu-Ray. Tegenwoordig komen films ook al snel op streamingdiensten uit.
  
• Dutch Filmworks (DFW) is een Nederlandse filmdistributeur die zijn vizier op illegale downloaders heeft gericht. Het bedrijf brengt vooral Nederlandse films uit, waaronder Silverstar, Costa!! en De Piraten van Hiernaast. Maar DFW heeft ook internationale films in zijn portfolio, waaronder The Hitman’s Bodyguard. Door IP-adressen van torrent-downloaders op te slaan en deze te koppelen aan NAW-gegevens (naam, adres en woonplaats) van internetgebruikers, wil Dutch Filmworks downloadboetes opleggen.
• Stichting Brein is een auteursrechtenorganisatie met een duidelijke missie. Men wil het illegaal downloaden en uploaden van films, series en andere media-uitingen zoveel mogelijk aan banden leggen. Vaak onderneemt men hiervoor juridische stappen en de rechtszaken die hieruit voortkomen, kunnen vele jaren in beslag nemen. Geregeld heeft men echter wel degelijk succes; zo is de torrentsite The Pirate Bay in Nederland zonder VPN niet meer te bezoeken, omdat Brein hierover een rechtszaak tegen internetproviders won. In de praktijk gaat Stichting Brein met name achter grootschalige uploaders aan.

Hoe hoog zijn de kosten van een torrent download boete?

In de volksmond spreken we over het algemeen van downloadboetes, maar in feite betreft het schikkingsvoorstellen. Dat wil zeggen; een filmdistributeur weet op basis van je IP-adres dat je een van hun titels illegaal gedownload hebt, en noemt een bedrag dat je moet betalen om een verdere gang naar de rechtszaak te voorkomen. En dat wil je, want zo’n rechtszaak kost natuurlijk nog veel meer geld (en stress). Dutch Filmworks sprak in het verleden over schikkingsvoorstellen van 150 euro. Stichting Brein pakt het grootser aan en heeft uploaders reeds schikkingsvoorstellen van meer dan 10.000 euro opgelegd.

IP-adres traceert downloaders

Partijen als Dutch Filmworks en Stichting Brein zetten speciale software in voor het monitoren van IP-adressen. Ze houden de websites en diensten in de gaten waarop hun films, series et cetera illegaal worden aangeboden en vissen daar zo jouw unieke IP-adres tussenuit. Zo’n IP-adres wordt toegewezen door je internetprovider, tenzij je een VPN inschakelt om een ander IP-adres aan te nemen. Daarover straks meer.

Over het verzamelen van IP-adressen was enkele jaren terug nog wat gesteggel, maar inmiddels heeft de Autoriteit Persoonsgegevens – het orgaan dat toeziet op het waarborgen van onze privacywetgeving – hiervoor aan Dutch Filmworks en Stichting Brein toestemming verleend. Deze gegevens mogen bovendien tot wel vijf jaar bewaard worden. 

Jouw IP-adres alleen is echter niet voldoende om je een downloadboete te kunnen sturen. Hiervoor moet men namelijk weten welke NAW-gegevens (wat staat voor naam, adres en woonplaats) er aan het IP-adres gekoppeld zijn. Wie er achter het IP-adres schuilgaat, dat weet je internetprovider. Daar ben je immers klant van. Maar aanbieders als KPN en Ziggo overhandigen deze informatie niet zonder slag of stoot, zo blijkt.

Dutch Filmworks vangt bot

Tot op heden is het Dutch Filmworks nog niet gelukt om NAW-gegevens bij internetaanbieders op te vragen aan de hand van de verzamelde IP-adressen. Hierover liep een jarenlange rechtszaak tegen Ziggo; DFW hoopte op deze manier het overhandigen van NAW-gegevens juridisch af te dwingen. Echter bepaalde de rechter keer op keer dat de handelswijze van DFW niet duidelijk en transparant genoeg was; zo kon de distributeur onder ander niet verklaren hoe de hoogte van het boetebedrag tot stand was gekomen.

Deze zaak (die al sinds 2017 liep) is inmiddels afgerond. In juli van 2021 bepaalde de Hoge Raad dat Ziggo de NAW-gegevens definitief niet aan Dutch Filmworks hoeft te overhandigen en daarmee lijkt de kous af. Maar het verhaal kan wel nog een staartje krijgen als DFW later besluit om nieuwe rechtszaken aan te spannen. Zeker als je in het achterhoofd houdt dat men in de tussentijd gewoon IP-adressen mag blijven verzamelen.

Waarschuwingsbrief Stichting Brein

Stichting Brein heeft sinds kort een nieuwe strategie op het oog. Deze organisatie wil eerst waarschuwingsbrieven naar illegale downloaders sturen. Zo’n brief is dus niet direct een boete, maar moet vooral als afschrikmiddel werken. In die brief staat bijvoorbeeld dat rechtszaken dreigen wanneer je ondanks de waarschuwing toch doorgaat met downloaden. Opnieuw is de hulp van je internetprovider nodig om deze brief te kunnen versturen.

Ziggo wilde hier niet aan meewerken en dat leidde tot een kort geding. In februari van 2022 volgde er een uitspraak: Ziggo hoeft geen NAW-gegevens met Stichting Brein te delen, en die organisatie kan de waarschuwingsbrieven voorlopig dus nog niet gericht sturen. Dat komt doordat Ziggo een vergunning van de Autoriteit Persoonsgegevens nodig heeft om IP-adressen aan NAW-gegevens te koppelen, zodat ze daarna aan Stichting Brein  overhandigd kunnen worden. 

Een soortgelijke uitspraak volgde in juni van 2022. Dit keer had Stichting Brein het vizier gericht op een Ziggo-klant die meer dan 200 e-books illegaal online beschikbaar stelde (waar anderen ze dus weer konden downloaden), getraceerd via zijn of haar openbare IP-adres. Weer hoeft Ziggo van de rechter geen bijbehorende NAW-gegevens te overhandigen. Maar het moge duidelijk zijn dat keer op keer toch geprobeerd wordt de identiteit van illegale up- en downloaders te achterhalen.

Hierover is het laatste woord nog niet gesproken; het is zeker niet uit te sluiten dat Ziggo zo’n vergunning op korte termijn krijgt en dat de provider vervolgens alsnog met Brein moet samenwerken. Het lijkt slechts een kwestie van tijd voor de eerste waarschuwingsbrieven de deur uitgaan, een scenario waar je je met een VPN in ieder geval op kunt voorbereiden.

Anoniem downloaden met Usenet

Het downloaden met Usenet, ook bekend als nieuwsgroepen, is in Nederland ook een populaire manier van downloaden. Ook hierbij vragen veel mensen zich af of zij het risico lopen een boete te ontvangen. Het simpele antwoord hierop is ja. Er zijn in het verleden boetes uitgedeeld door stichting Brein aan gebruikers van Usenet die downloaden en uploaden. Dit is echter niet gedaan door het achterhalen van het IP-adres, maar door het vragen van contactgegevens van de downloaders en uploaders aan de betreffende Usenet provider.

Om te voorkomen dat de nieuwsgroep-providers jouw gegevens kunnen doorgeven is het verstandig valse gegevens op te geven bij registratie en ook een VPN-verbinding te gebruiken zodat jouw IP-adres ook voor de Usenet provider verborgen blijft en je anoniem kan downloaden. Op onze pagina Usenet VPN zie je welke VPN services goed geschikt zijn om boetes door downloaden met Usenet te voorkomen.

Downloadboetes in België

In België gelden uiteraard andere wetten en regels dan in Nederland, dus hoe heeft dat zijn weerslag op torrent downloads? Net als Nederland hanteert ook het Belgische gerecht een restrictief beleid rond illegaal kopiëren. Het is dus ook in België verboden om materiaal dat auteursrechtelijk beschermd is te downloaden, tenzij je daar de expliciete toestemming voor hebt van de rechtenhouder.

Jarenlang bestond er daarbij wel een achterpoortje in de wet. Als de kopie bestemd was voor gebruik in familiale kring (inclusief vrienden), dan mocht het toch. Want dan was er sprake van een zogenaamde thuiskopie. Met andere woorden: illegaal downloaden was helemaal niet zo illegaal, zolang je het materiaal maar niet verder verspreidde buiten je familiekring.

Een probleem daarbij is alleen dat het downloaden en uploaden via BitTorrent hand in hand gaan. Dus ook al had je niet de intentie om het materiaal met de rest van de wereld te delen, als je het bestand via BitTorrent binnenhaalt, heb je dat eigenlijk al gedaan. Misschien zelfs zonder dat je het zelf wist.

Ondertussen heeft het Europese Hof van Justitie een stokje voor die uitzonderingsmaatregel gestoken. Het concept van die thuiskopie bestaat nog wel, maar is enkel toegelaten als je materiaal downloadt van geoorloofde bronnen. En je raadt het al: torrentsites, Usenet-nieuwsgroepen en gesloten fora waar lustig films worden gedeeld, behoren daar niet toe.

Al het bovenstaande geldt ook overigens voor het streamen van materiaal. Vroeger werd er nog wel eens het juridische onderscheid gemaakt tussen streamen of downloaden, maar deze werden in de praktijk ondertussen gelijkgesteld.

Wordt de boete gehandhaafd?

Blijft de vraag in hoeverre het verbod op illegaal downloaden ook effectief gehandhaafd wordt. Dat lijkt wel mee te vallen. Een zoektocht langs enkele krantenarchieven op het internet laat vermoeden dat het aantal mensen dat al een boete aangesmeerd kreeg wegens illegaal downloaden in België niet gigantisch groot is. In zo’n beetje alle gevallen gaat het niet zozeer om mensen die materiaal hebben gedownload, maar ook bewust verder hebben verspreid.

De Belgian Anti-Piracy Federation (BAF), die ondertussen in de Belgian Entertainment Association (BAF) is opgegaan, geeft dat ook met zoveel woorden toe. Er zijn zeker gevallen geweest waarbij downloaders in België voor de rechter werden gedaagd of schikkingen van tienduizenden euro’s kregen voorgesteld, maar dat ging altijd over beheerders, oprichters en uploaders van gespecialiseerde fora en illegale sites.

Wat ook regelmatig gebeurt op last van Belgische rechtbanken, is het blokkeren van sites die illegaal materiaal helpen verspreiden. De internetproviders (zoals Telenet en Proximus) worden dan verplicht om die sites niet meer door te geven aan hun klanten. Het bekendste voorbeeld daarvan is, net als in Nederland, The Pirate Bay. Daarnaast werden ook verschillende sites geblokkeerd zonder gerechtelijk bevel, allicht na druk van de BAF op de providers. Voorbeelden daarvan zijn onder meer KickAss Torrents, IsoHunt en Torrentreactor.

Heel wat van dat soort sites zijn echter toch nog te bereiken via zogenaamde mirrors, zustersites met exact dezelfde content, maar een ander webadres.

VPN verbergt IP-adres

Veel mensen die torrent gebruiken om illegaal te downloaden zullen vanwege mogelijke boetes een VPN gaan gebruiken. Omdat met een VPN verbinding het ip adres van de gebruiker verandert is het voor partijen als Dutch Filmworks niet mogelijk om het IP-adres van de downloaders te zien. Je eigen IP-adres is dus verborgen met een VPN.

De verwachting is dan ook dat veel mensen die torrents gebruiken om illegale content te downloaden een VPN of andere proxy oplossing zullen gaan gebruiken. Vooralsnog lijkt het erop dat het zeer moeilijk wordt om mensen die hier gebruik van maken op te sporen. Als je dus torrents downloadt, is een VPN de oplossing om een downloadboete te voorkomen in Nederland en België.